Yapay Zeka Yaratıcı Endüstriler Üzerindeki Tehdidini Artıyor

Dijital devrim, yaratıcı endüstrilerde köklü değişikliklere yol açıyor. Yeni bir küresel araştırma, yapay zekanın (YZ) müzik ve görsel-işitsel sektörlerde insan yaratıcılarının gelirlerini nasıl tehdit ettiğini ortaya koydu. Bu araştırma, özellikle “Yapay Zeka ve Yaratıcılığın Geleceği” üzerine yapılan tartışmaları derinleştiriyor.

CISAC (Uluslararası Yazarlar ve Besteciler Dernekleri Konfederasyonu) tarafından başlatılan bu çalışma, YZ’nin yaratıcı iş gücü üzerindeki ekonomik etkisini gözler önüne seriyor. Araştırmaya göre, YZ sağlayıcılarının kazançları hızla artarken, insan yaratıcılar gelir kaybıyla karşı karşıya.

Yapay Zeka, Yaratıcılığa Kötü Etki Ediyor

Çalışmanın bulguları, müzik ve görsel-işitsel içerik üreticilerinin gelirlerinde %20 ila %24 arasında bir kayıp yaşama riskiyle karşı karşıya olduğunu gösteriyor. 2028 yılına kadar, müzik sektörü yaklaşık 10 milyar euro, görsel-işitsel sektör ise 12 milyar euro kayıp yaşayabilir. YZ tarafından üretilen içerikler, hızla büyüyen bir pazar yaratacak, ancak bu pazarın büyük bir kısmı yaratıcıların haklarıyla çelişiyor.

Raporda, yapay zeka üretiminin artışıyla birlikte müzik ve görsel içeriklerin değeri hızla yükselecek. Ancak bu yükseliş, insan yaratıcılığının gerilemesine yol açacak. 2028 yılına kadar, müzik sektöründe YZ’nin payı geleneksel müzik akış platformlarının gelirlerinin %20’sine ulaşacak. Bu durum, sanatçıların gelirlerinin hızla erimesine neden olabilir. Yapay zekanın yaratıcılık üzerindeki etkisi yalnızca gelir kaybıyla sınırlı kalmıyor. Çalışma, özellikle müzik ve film yapımcıları gibi yaratıcı sektörlerde, YZ’nin “insan yapımı eserlerin” yerini almasının, yaratıcıları giderek daha fazla dışlayabileceğini belirtiyor.

Görsel-işitsel sektörün yaratıcılık alanında en fazla etkilenen gruplar arasında senaristler ve yönetmenler yer alıyor. Ayrıca, çevirmenler ve altyazı yazarları gibi destekleyici rollerde çalışan yaratıcılar, YZ’nin etkisiyle en büyük gelir kaybına uğrayacak. Çalışmanın bulguları, YZ’nin büyümesinin, yaratıcıların sadece eserlerinin izinsiz çoğaltılması yoluyla gelir kaybına yol açmayacağını, aynı zamanda onların geleneksel gelir kaynaklarının yerini alacağını da vurguluyor.

Yapay Zeka ve Yaratıcılığın Geleceği İçin Çözüm Önerileri

Araştırmanın en çarpıcı sonucu, YZ’nin etik ve adil bir şekilde düzenlenmesi gerektiği vurgusudur. CISAC Başkanı Björn Ulvaeus, yaratıcılar için YZ’nin sunduğu fırsatları kabul etmekle birlikte, kötü düzenlenmiş bir YZ’nin yaratıcıların kariyerlerini ve yaşamlarını büyük ölçüde tehdit edebileceğini belirtiyor. Ulvaeus, hükümetlerin hızla doğru politikalar oluşturması gerektiğini ve insan yaratıcılığının korunması için adımlar atılmasının önemine dikkat çekiyor.

CISAC Genel Müdürü Gadi Oron ise, YZ sağlayıcılarının, yaratıcıların eserlerini etik olmayan bir şekilde kullanarak büyük gelirler elde ettiğine dikkat çekiyor. Oron, politikaların yaratıcıları, kültürü ve yaratıcılığı koruyacak şekilde şekillendirilmesi gerektiğini belirtiyor. Bu düzenlemelerin, yaratıcıların haklarının korunmasını ve YZ hizmetlerinden adil bir şekilde fayda sağlamalarını mümkün kılacağını ifade ediyor.

Yaratıcılığın Korunması İçin Acil Adımlar

CISAC Yönetim Kurulu Başkanı ve Brezilya’nın UBC CEO’su Marcelo Castello Branco, yaratıcıların işlerini yaparken hiçbir şekilde ödünsüz kalmamaları gerektiğinin altını çiziyor. YZ’nin getirdiği değişikliklere adapte olsalar da, yaratıcıların yaşamlarını sürdürebilmeleri için haklarının korunması gerektiğini vurguluyor. Yaratıcılığın, insanın en değerli kaynağı olduğunu ve YZ’nin bu alanı sadece desteklemesi gerektiğini ifade ediyor.

Araştırma, YZ’nin yaratıcı sektörlerdeki geleceğini inşa etmek için şeffaflık ve adil ödeme sistemlerinin gerekliliğini ortaya koyuyor. Bu sistemler, yaratıcıların haklarını güvence altına alırken, aynı zamanda teknoloji şirketlerine de fırsatlar sunacaktır. Yaratıcılığın korunması için atılacak adımlar, sektördeki tüm paydaşlar için kazançlı bir yol oluşturabilir.