Japon Fikir Mülkiyeti Küresel Ekranlarda Yükseliyor

Japon yapımı film ve dizilerin dünya çapındaki yükselişi, “fikir mülkiyeti” kavramının küresel eğlencenin merkezine yerleştiğini gösteriyor. Tokyo’da düzenlenen TIFFCOM etkinliğinde konuşan One Piece’in yapımcısı ve Filosophia CEO’su Tetsu Fujimura, Japon fikir mülkiyetinin uluslararası alandaki büyümesini çarpıcı verilerle paylaştı. Fujimura’nın araştırmasına göre, son 45 yılda gişe rekorları kıran filmlerin yüzde 90’ı mevcut fikri mülkiyetlere dayanıyor. 1978’de bu oran yalnızca yüzde 20 civarındaydı. 2024’te dünya genelinde gişe listelerinin ilk 10’unda yer alan iki büyük yapım — Godzilla x Kong: The New Empire ve Sonic The Hedgehog 3 — Japon kaynaklı fikir mülkiyetine dayandı.

Son yıllarda Japon animasyonları, yerel sınırları aşıp küresel gişelerde yeni rekorlar kırıyor. Demon Slayer: Infinity Castle dünya genelinde 670 milyon dolara yaklaşan hasılatla anime tarihinin en çok kazanan filmi oldu. Chainsaw Man – The Movie: Reze Arc ise 100 milyon doları geçti. Fujimura, “Birçok anime artık Japonya’dan çok yurt dışında gelir elde ediyor. Bu içerikler gerçekten küresel nitelik taşıyor” diyerek sektörün yönünü özetledi.

Fikir Mülkiyeti (IP) Adaptasyonlarında Patlama

Fujimura’nın verilerine göre, Japon kaynaklı film ve dizi uyarlamaları 1990’larda 23 iken 2000’lerde 45’e yükseldi. 2010’larda 85 uyarlama yapıldı, 2020’lerde ise şimdiden 69 projeye ulaşıldı. Yakında vizyona girecek Legend of Zelda filmi gibi 60’tan fazla yeni uyarlama da sırada. Son beş yılda 24 yapım Hollywood’da, 39’u Asya’da üretildi. Netflix’in One Piece uyarlaması ise iki sezonluk yeni maceralarla genişliyor. Fujimura, “Artık dikkat sadece büyük markalara değil, henüz keşfedilmemiş ama potansiyeli yüksek eserlere yöneliyor,” dedi.

Araştırmaya göre, Asya’da yapılan uyarlamaların çoğu mangalardan (%41) geliyor. TV dizileri (%29) ve romanlar (%19) onu izliyor. Video oyunları yalnızca yüzde 1’lik paya sahip. Güney Kore, Çin, Tayvan ve Tayland, Japon fikir mülkiyetinden beslenen başlıca üretim merkezleri arasında. Bu dinamik tablo, Japonya’nın kültürel üretiminin sanayi kimliğini değiştirdiğini kanıtlıyor. Fujimura’ya göre, eğlence sektörü yakında otomotivin yerini alabilir. Japonya’nın dokuz büyük eğlence şirketinin toplam piyasa değeri, ülkenin en büyük dokuz otomotiv markasını geçmiş durumda.

Hollywood ve Tokyo Arasında Bir Köprü

Tetsu Fujimura’nın kariyeri, Japon fikir mülkiyetini Batı dünyasıyla buluşturan bir köprü niteliğinde. 1986’da Gaga Communications’ı kuran yapımcı, 2006’da Filosophia’yı hayata geçirdi. Marvel kurucusu Avi Arad ile iş birliği yaparak Ghost in the Shell’in haklarını Hollywood’a taşıdı. Son dönemde ise Netflix’in One Piece dizisinde yaratıcı süreci doğrudan eserin sahibi Eiichiro Oda’yla yürütmesi, izleyiciden tam not aldı. Fujimura, “Oda’nın oyuncu seçimine doğrudan dahil olması ve hayranlara yazdığı içten mektup, diziyi kültürel bir başarıya dönüştürdü,” dedi.