MICKEY VE MINNIE MOUSE ARTIK KAMU MALI

Mickey Mouse’un orijinal 1928 kişiliği, 1 Ocak 2024 itibarıyla Kamu malı haline geldi.

1927’de The Jazz Singer’ın çıkış yapmasıyla başlayan teknoloji zaferini takiben genç animatör Walt Disney, kısa filmi Steamboat Willie ile büyük bir medya imparatorluğunun temellerini atmıştı. 2024 itibariyle, Mickey ve Minnie Mouse gibi efsanevi karakterlerin yanı sıra 1928 tarihli diğer eserler, yıllardır süren telif zincirinden kurtulup kamusal alanda özgürce dolaşıyor.

Duke Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nin Kamu Alanı Çalışmaları Merkezi Direktörü Jennifer Jenkins, “Bu olay, Mickey’nin telif hakkının sona ermesinden dolayı yaşananlar arasında en çok bekleneni” diyor. Jenkins, “Mickey ünlü bir karakter, ancak bu olay, Sherlock Holmes ve Winnie-the-Pooh’un kamuya mal olmasının ötesinde bir etki yaratıyor” diye ekliyor. Jenkins her yıl, eserlerin telif haklarının sona ermesini detaylı bir şekilde ele alan bir liste yayınlıyor. Bu yılki liste, 1928’de yayımlanan binlerce eseri ve 1923’te yayımlanan ses kayıtlarını içeriyor. Telif haklarının uzunluğunu belirleyen yasaların, Walt Disney Company de dahil, birçok şirket tarafından etkilendiği biliniyor.

“Mickey Mouse Koruma Yasası”

Steamboat Willie’nin orijinal olarak 1984’te kamuya mal olması planlanmıştı, ancak bu zaman çizelgesi birkaç kez uzatıldı. Son olarak, 1998’de kabul edilen bir kongre kararı, şu anki 95 yıllık sınırlamayı belirleyerek bu süreyi uzattı. Bu karar, “Mickey Mouse Koruma Yasası” olarak anılmaya başlandı. Ancak Mickey’nin telif hakkının sona ermesine rağmen, belirli kısıtlamalar hala geçerli. 2024 itibariyle sadece 1928 versiyonu kamuya ait, daha sonraki versiyonlar hala korunmakta. Mickey’nin görünümündeki hangi detayların telif hakkıyla korunduğu, gelecekteki mahkeme kararlarına bağlı olarak belirlenecek. Eserlerin kamuya mal olması, bu eserlere dayalı yeni projelerin önünü açıyor ve sanatçılara, müzisyenlere ve yaratıcılık meraklılarına yeni kapılar aralıyor.

Disney’in Paradoxu: Kamusal Alandan İlham Alırken Telif Hakkı Savunucusu Olmak!

Disney’in telif hakkı yasalarını güçlendirmek için çaba sarf etmesi, şirketin kendi hikayelerini ve karakterlerini kamusal alandan alan bir ironi yaratıyor. Jenkins, “Disney, süre uzatmanın sembolü ve kamusal alanın erozyonu konusunda çelişkili bir figür” diyor. Disney’in filmleri, Hans Christian Andersen, Lewis Carroll ve Brothers Grimm gibi kamusal alandaki eserlere dayanmaktadır.

Bu önemli değişiklikle birlikte, kültür endüstrisi ve yaratıcı dünya, tarihi eserlere ve karakterlere yeni bir perspektifle yaklaşma fırsatını buluyor. Kamusal alanın zenginliği, yeni eserlerin ve yaratıcı projelerin önünü açarken, geçmişin izlerini takip eden yeni ve heyecan verici bir dönem başlıyor. Mickey ve Minnie Mouse’un kamusal alana girişi, kültür ve sanat dünyasında yeni bir dönemin habercisi olarak kabul edilebilir.