Paylaş:
Sanat dünyasında uzun süredir gündemde olan sanat vergisi oranı değişti. İtalya, Avrupa’nın en yüksek sanat KDV’si oranlarından biri olan %22’yi %5’e indirerek çarpıcı bir adım attı. Yeni düzenleme, sanat piyasasında beklenen hareketliliği beraberinde getirirken, ülkeyi Avrupa’nın en düşük sanat KDV’sine sahip ülkesi konumuna taşıdı.
20 Haziran’da Bakanlar Kurulu’nda kabul edilen kararla birlikte, yeni sanat vergisi uygulaması birkaç gün içinde yürürlüğe girecek. Parlamento onayıyla kalıcı hale gelecek düzenleme, İtalya’nın kültürel mirasını ve sanat üretimini desteklemeyi amaçlıyor. Kültür Bakanı Alessandro Giuli, bu değişikliğin “tüm sanat ekosistemine nefes aldıracağını” belirtti.

Sanat KDV’si Reformu Neden Önemli?
İtalya, Fransa (%5,5) ve Almanya (%7) gibi Avrupa ülkelerinin gerisinde kalmıştı. Yüksek sanat KDV’si, koleksiyonerleri başka ülkelere yönlendirirken, İtalyan galerileri de rekabet avantajını yitiriyordu. Özellikle yurtdışından eser ithal etmek isteyen koleksiyonerler için %22’lik vergi caydırıcıydı. Danışmanlık şirketi Nomisma’nın verilerine göre, indirilen sanat vergisi, üç yıl içinde galerilere ve müzayede evlerine 1,5 milyar avro gelir sağlayabilir. Daha geniş perspektifte, İtalya ekonomisinin 4,2 milyar avroya kadar büyüyebileceği öngörülüyor. Uzmanlar, bu tür bir reformun sadece kültürel değil, ekonomik etkilerinin de büyük olacağını belirtiyor. Miart Sanat Fuarı’nda galericiler, Başbakan Meloni’ye açık bir mektup yolladı. 600 sanatçının imzaladığı çağrıda, yüksek sanat KDV’si oranının İtalya’yı bir “kültürel çöl”e dönüştürme riski taşıdığı vurgulandı. Tepkiler karşısında geri adım atan hükümet, bu adımı sektöre destek olarak sundu.
Koleksiyonerler ve Galericiler Umutlu
Galleria Continua’nın kurucularından Maurizio Rigillo, “İtalyan koleksiyonerler son yıllarda yurt dışından alım yapıyordu. Bu değişiklik, onları yeniden ülke içine çekecek” dedi. Galerici Andrea Festa ise bu düzenlemeyi “küresel sanat dünyasında İtalya’nın eşit şartlara kavuşması” olarak nitelendirdi. Il Ponte Müzayede Evi’nden Agnese Bonanno’ya göre, bu vergi indirimi, İtalya’yı sanat yatırımı için daha cazip hale getiriyor. Avrupa ile uyumlu hale gelen oran, sanat eserlerinin dolaşımını da artıracak. Bonanno, “Bu, sadece iç pazar için değil, küresel koleksiyonerlere hitap etmek açısından da çok kritik bir adım” ifadelerini kullandı. Artissima Fuarı Direktörü Luigi Fassi, İtalya’nın sanat KDV’si konusunda nihayet “gerçek bir adım” attığını belirtti. Davide Mazzoleni ise bu gelişmeyi “oyunun kurallarını değiştirecek bir hamle” olarak yorumladı. Ona göre, %5’lik oran hem satış hacmini artıracak hem de sanat sisteminin sürdürülebilirliğini güçlendirecek.
Sanat Ekosistemi Derin Bir Nefes Aldı
İtalya’nın tarihi ve kültürel zenginliği, bugüne dek sanat piyasasında yeterince karşılık bulamamıştı. Sanat ekonomisti Clare McAndrew’a göre, 2024’te İtalya’da sanat satışları sadece 400 milyon dolar civarındaydı. Aynı yıl İngiltere 10,4 milyar dolar, Fransa ise 4,2 milyar dolar seviyesini görmüştü. Bu veriler, İtalya’nın potansiyelinin çok gerisinde kaldığını gösteriyor. Yeni sanat KDV’si oranı, sadece sanatçılar ya da galericiler için değil, aynı zamanda İtalya’nın kültürel ihracatı için de önemli bir eşik olabilir. Avrupa Birliği’nin 2022/542 numaralı direktifiyle uyumlu hale gelen İtalya, artık daha çevik ve rekabetçi bir sanat politikası izliyor. Vergisel engellerin kaldırılması, İtalya’nın küresel sanat sahnesinde daha görünür olmasının da önünü açabilir.
İtalya’nın aldığı bu karar, yalnızca bir vergi indirimi değil; aynı zamanda kültürel mirasa, çağdaş sanat üretimine ve küresel rekabete verilen stratejik bir yanıt. Sanat vergisi indirimi, geleceğin sanat politikaları açısından umut vadediyor. Artık gözler parlamentoda; çünkü bu tarihi fırsatın kalıcı hale gelmesi için son söz orada söylenecek.