İKSV’DEN TÜRKİYE’DE KÜLTÜR EKOSİSTEMİ RAPORU

İstanbul Kültür Sanat Vakfı’nın (İKSV), Avrupa Birliği desteğiyle hayata geçirdiği Ortaklaşa: Kültür, Diyalog ve Destek Programı kapsamında gerçekleştirdiği bir yıllık saha araştırmasının sonucunda ortaya çıkan 11’inci kültür politikaları raporu Türkiye’de Yerel Kültür Ekosistemi başlığıyla yayımlandı.

İstanbul Kültür Sanat Vakfı (İKSV), Avrupa Birliği destekli Ortaklaşa: Kültür, Diyalog ve Destek Programı kapsamında gerçekleştirdiği bir yıllık saha araştırması sonucunda elde ettiği verilerle, Türkiye’deki kültür sahnesinin dinamiklerini ve ihtiyaçlarını ele alan 11’inci kültür politikaları raporunu yayımladı. Doç. Dr. Ulaş Bayraktar tarafından kaleme alınan rapor, Türkiye’nin çeşitli kentlerinde yapılan derinlemesine görüşmeler, odak grup toplantıları ve anketlerle elde edilen bulguları içeriyor.

İKSV Genel Müdürü Görgün Taner, yapılan araştırmanın temel amacının kültür politikalarını yerelden, ortak bir vizyonla şekillendirme olduğunu belirterek, “Hepimiz biliyoruz ki kültür-sanat ülkemizde her zaman ortak bir çabayla ayakta tutulan, kırılgan bir alan. Bu yüzden işbirliği ve diyaloğu öne çıkaran destek projeleri, kültür ve sanatın her koşulda sürdürülebilmesi için şart. Kentlerin kültür-sanatla hemhal olabilmesi için belediyeler ve kültür kurumlarının kol kola çalışabilmesi büyük önem taşıyor,” dedi.

İKSV Kültür Politikaları Çalışmaları Direktörü: “Yerel Yönetimler Başat Aktör”

İKSV Kültür Politikaları Çalışmaları Direktörü Özlem Ece, raporla ilgili şunları söyledi: “Ortaklaşa’nın yaklaşık bir yıllık saha çalışmasının ürünü olan bu raporu kamuoyuyla paylaşmanın heyecanını yaşadığımız bu dönem, aynı zamanda yaklaşan yerel seçimlerin gündemi derinden etkilediği, oldukça kritik bir zamana denk geliyor. Böyle bir dönemde sivil kültür-sanat kuruluşları ve belediyelere önemli sorumluluklar düşüyor. Sadece Türkiye’de değil uluslararası arenada da yerel yönetimler kültür politikalarına yön veren başat aktörlerden.”

Raporun Yazarı: “Demokratik ve Katılımcı Kültür Politikaları”

Raporun yazarı Doç. Dr. Ulaş Bayraktar, araştırmanın Türkiye’nin kalabalık, geniş, çeşitli, siyasal olarak çatışmalı bir karaktere sahip kültürel demokrasinin durumunu farklı kentlerin kültürel hayatlarını birer ekosistem olarak ele alarak tartıştığını belirtti. Bayraktar, “Birleşmiş Milletler’in Milenyum Ekosistem Değerlendirmesi’nden esinlenerek oluşturduğumuz analitik çerçeve içinde bu kentlerdeki kültür hizmetlerinin nasıl belirlendiğini ve neye hizmet ettiğini ve dolayısıyla da kültür politikalarının demokratik, katılımcı ve şeffaf kılınması için yerel yönetimlerin ve sivil aktörlerin üzerine düşenleri anlamaya çalıştık,” diye ekledi.

Kültür Ekosistemi Araştırması: Detaylı Bulgular

Raporun detaylarına göre, Mart–Ekim 2023 tarihlerinde 12 şehirde gerçekleştirilen saha çalışmasında 139 bilgi verenle yarı-yapılandırılmış derinlemesine görüşmeler, 30 farklı şehirden 157 katılımcıyla odak grup toplantıları, 406 çevrimiçi ve 1.245 yüz yüze anket yapıldı. Genel kamuoyu anketine göre, kent sakinlerinin %59’u, çevrimiçi ankete katılan belediye temsilcilerinin %62’si, STK temsilcilerinin de %18’i belediyelerin sağladığı kültür-sanat hizmetlerinin beklentilerini yeterince ya da kısmen karşıladığını ifade ediyor.

Kültür Ekosistemindeki Zorluklar ve Çözüm Önerileri

Türkiye’de Yerel Kültür Ekosistemi raporunda, kültür ekosisteminin karşılaştığı zorluklar ve çözüm önerileri de geniş bir şekilde ele alınıyor. Belediye temsilcileri, kültür-sanat etkinlikleri düzenlerken yaşadıkları en büyük sorunu %61 oranla, STK’lar ise %83 oranında finansman bulmak olarak belirtiyor. Ancak, STK’lar belediyelerle işbirliği arayışındaki temel motivasyonlarının maddi destek almak değil, yerel kültür politikalarında söz sahibi olmak olduğunu belirtiyor.

Raporu tamamına; https://www.iksv.org/tr/raporlar/turkiye-de-yerel-kultur-ekosistemi linkinden,

Araştırma verilerine ise; https://ortaklasa.iksv.org/turkiyede-yerel-kultur-ekosistemi-arastirmasi/ linkinden ulaşılabilir.