Çekirdek Eskişehir: İKSV’den Yeni Kültür-Sanat Merkezi

İstanbul Kültür Sanat Vakfı’nın (İKSV) Ortaklaşa: Kültür, Diyalog ve Destek Programı, Eskişehir’e kültür-sanatla dolu bir mekân kazandırıyor. Avrupa Birliği desteğiyle yürütülen bu program, Puruli Kültür Sanat Derneği’nin öncülüğünde hayata geçirilen “Çekirdek Eskişehir” projesi ile şehre diyalog ve üretim odaklı bir kültür alanı sunuyor. Kentpark’taki mekân, katılımcı bir yaklaşımla dönüştürülerek Eskişehir’in kültür hayatına yeni bir soluk getirecek.

Çekirdek Eskişehir, sanatçılar, kültür-sanat aktörleri ve yerel paydaşların ihtiyaçları doğrultusunda tasarlandı. İstanbul Kültür Sanat Vakfı (İKSV) ve Eskişehir Büyükşehir Belediyesi ortaklığında yürütülen projede, mekanın dönüşümü üç temel bileşen üzerinden şekillendirildi: mimari tasarım, kültür-sanat programı ve yönetişim modeli. Bu bileşenler, kültür-sanat aktörlerinin katıldığı toplantılar ve atölyelerle oluşturuldu.

Mekânın mimari tasarımı, erişilebilirlik ve sürdürülebilirlik ilkeleri doğrultusunda şekillendi. Binanın çok disiplinli bir kültür-sanat merkezi olması için modüler yapılar tercih edildi. Ayrıca yerel kaynaklardan faydalanarak sürdürülebilir bir altyapı kuruldu. Engelli bireylerin de rahatlıkla kullanabileceği bu alan, sanatçıların ve kültür üreticilerinin buluşma noktası olacak.

Kapsayıcı Bir Kültür-Sanat Alanı

Kültür-sanat programlamasında belirlenen temel ilkeler arasında kapsayıcılık, disiplinlerarası işbirliği ve sürdürülebilirlik ön planda yer aldı. Çekirdek Eskişehir, sanatçılara, kültür-sanat girişimlerine ve sivil toplum örgütlerine ücretsiz olarak açık olacak. Böylelikle, yerel sanatçılar başta olmak üzere birçok sanat üreticisine çalışma ve sergileme imkânı tanınacak.

Yönetişim modeli ise kamu ve sivil toplum işbirliğine dayalı olarak kurgulandı. Eskişehir Büyükşehir Belediyesi ile yerel sanatçılar ve kültür-sanat aktörleri, mekânın yönetiminde söz sahibi olacak. Bu model, yerel yönetimlerle sivil toplumun kültür-sanat alanında nasıl birlikte çalışabileceğine dair ilham verici bir örnek oluşturuyor.

Çekirdek Eskişehir: Sürdürülebilir Bir Geleceğe Yönelik Adım

Proje sürecinde Eskişehir’de bir dizi atölye ve etkinlik düzenlendi. Türkiye’nin çeşitli şehirlerinden kültür-sanat mekânlarının temsilcileri ve aktörleri Eskişehir’e davet edilerek bilgi ve deneyim paylaşımı yapıldı. Bu süreçte, Türkiye’den Kültürhane, Postane, Tasarım Atölyesi Kadıköy gibi önemli kültür-sanat mekânlarının temsilcileri Eskişehir’de ağırlandı. Ayrıca, Konak Belediyesi ve Darağaç Kolektifi gibi ulusal paydaşlarla da işbirliği kuruldu.

Puruli Kültür Sanat Derneği ile Eskişehir Büyükşehir Belediyesi arasında imzalanan beş yıllık protokol ise mekânın sürdürülebilirliğini garanti altına alıyor. Bu protokolle, Çekirdek Eskişehir’in kültür-sanat üretimi ve kamusal işbirliği alanında önemli bir merkez olarak kalıcı hale gelmesi sağlanacak.

Kapanış Etkinlikleri: Kültür ve Sanatla Dolu İki Gün

Projenin kapanış etkinlikleri, 18-19 Ekim 2024 tarihlerinde Eskişehir Kentpark’ta gerçekleşti. Yerel ve uluslararası paydaşların bir araya geldiği bu etkinlikler, projeye katılan sanatçılar, kültür-sanat aktörleri ve Eskişehir halkının geniş katılımıyla yapıldı. Avrupa Birliği Türkiye Delegasyonu, İKSV ve Eskişehir Büyükşehir Belediyesi yetkilileri, projenin kültür-sanat alanındaki önemine vurgu yapan konuşmalar yaptı.

Avrupa Birliği Türkiye Delegasyonu Sivil Toplum, Temel Haklar, Yargı ve İçişleri Program Yöneticisi Maria Chiara Piazza, Çekirdek Eskişehir projesinin sadece bir bina dönüşümünden ibaret olmadığını, Eskişehir’e kazandırılan kapsayıcı ve erişilebilir merkezle kültür-sanat alanındaki işbirliklerinin güçlendiğini belirtti. Piazza, bu projenin Türkiye’de ve Avrupa’da kültürel işbirliği ve kentsel dönüşüm projelerine ilham vereceğini ifade etti.

İKSV Genel Müdürü Görgün Taner de Çekirdek Eskişehir’in uzun vadede başka şehirler için örnek bir yönetişim modeli sunduğunu belirtti. Projenin Eskişehir’de sanatçıların üretim alanı bulma zorluklarına önemli bir çözüm sunduğunu ifade eden Taner, bu mekanın sanatçılar için güçlü bir destek olacağını söyledi.

Eskişehir İçin Yeni Bir Kültürel Merkez

Çekirdek Eskişehir, çok yönlü atölye çalışmaları ve etkinliklerle Eskişehir kültür-sanat hayatına katkıda bulunmaya devam edecek. Projenin kapanış etkinlikleri kapsamında düzenlenen atölyelerde, kent bahçeciliği, yukarı dönüşüm ve kukla yapımı gibi disiplinlerarası çalışmalar yapıldı. Ayrıca Eskişehirli tasarımcıların katıldığı Tasarım ve Üretim Pazarı, katılımcılara ilham verici deneyimler sundu.

Bu projeyle birlikte Eskişehir, kültürel altyapısını güçlendirerek, sanatçıların ve kültür-sanat aktörlerinin bir araya geleceği sürdürülebilir bir mekâna kavuştu. Ortaklaşa: Kültür, Diyalog ve Destek Programı’nın kültür-sanat aktörleri arasında kurduğu işbirlikleri, Eskişehir’i kültürel dönüşümün öncüsü yapma potansiyeline sahip.