14 Milyar Euroluk Ufuk Avrupa Yatırım Paketi Açıklandı

Avrupa Komisyonu, küresel araştırma ve inovasyon liderliğini pekiştiren stratejik bir karara imza attı. 2026-2027 dönemi için belirlenen Ufuk Avrupa (Horizon Europe) Ana Çalışma Programı kabul edildi. Program, yaratıcı endüstrileri de yakından ilgilendiren 14 milyar Euroluk devasa bir yatırım paketini içeriyor. Finansman, AB’nin geleceğe yönelik en kritik hedeflerini güçlendirmek için tasarlandı. Yeni fon, iklim nötrlüğü, yapay zekânın kullanımı ve hızla değişen dünyaya karşı direnci merkeze alıyor. Teori ve araştırmayı günlük hayata değen, uygulanabilir bir bakış açısıyla aktaran bu yatırım paketi vizyoner bir duruş sergiliyor.

Stratejik Hedefler ve Ufuk Avrupa Programı

Komisyon, bu program ile yeni disiplinler arası çağrılar başlatıyor. Amacı, karbonsuzlaştırmayı ve araştırmada yapay zekâyı teşvik etmektir. Program, “Choose Europe” (Avrupa’yı Seç) girişimini de genişletiyor. Bu sayede küresel yetenekleri kıtaya çekmeyi hedefliyorlar. Ufuk Avrupa fonlarına başvuru süreçleri artık daha sade ve erişilebilir hâle geliyor. Program, sadeleştirme ile idari yükü azaltmayı amaçlıyor. Başvurucu topluluğunun talepleri dikkatle dinlenmiştir. Bu çalışma programı, 2023–2024 baskısından yüzde 33 daha kısa hazırlanmıştır. Ayrıca etkisi en üst düzeye çıkarmak için daha az ve daha büyük projelere odaklanılmıştır.

Programın entelektüel imzası olan yeni yatay çağrılar mevcut. Bu çağrılar, farklı araştırma alanlarındaki zorlukları ele alıyor. Bir nevi, kavramsal çerçeveleri sektör profesyonellerinin önüne taşıyor.

Yenilikçi Fonlama Alanları ve Entelektüel İmza

Stratejik hamle, özellikle üç alanda katman katman açılıyor:

• Temiz Sanayi Anlaşması (Clean Industrial Deal) Desteği: 540 milyon euroluk bu çağrı, çığır açan temiz teknolojilerin yayılımını hızlandıracaktır. Endüstri liderliğinde, tabandan yukarı (bottom-up) bir yaklaşım benimsiyor. Enerji yoğun endüstrilerin karbonsuzlaştırılmasına odaklanıyor. Bu, sürdürülebilir bir gelecek için kritik bir estetik seçimdir.
• Bilimde Yapay Zekâ (AI in Science) Çağrısı: 90 milyon euro bütçeyle, güvenilir yapay zekâ uygulamalarını destekliyor. Gelişmiş malzemeler, tarım ve sağlık gibi sektörlere katkı sunacaktır. Avrupa’nın dijital geçiş hedefleriyle uyum içindedir. Kıtayı etik yapay zekâ geliştirme alanında liderliğe taşımayı amaçlıyor.
• Yeni Avrupa Bauhaus (New European Bauhaus – NEB) Tesisi: 2026-2027’de 210 milyon euro tahsis ediliyor. Mahalleleri sürdürülebilirlik ve kapsayıcılık tasarımıyla canlandıracaktır. Bu, estetik ve işlevselliği birleştiren kültürel bir vizyondur.

Bu kurgu, derginin heyecan veren entelektüel imzasını taşıyor. Okura tepeden bakan değil, onunla birlikte düşünen bir ses sunuluyor.

Küresel Yeteneğe Çağrı: Choose Europe

Ufuk Avrupa Yatırım Paketi aynı zamanda yeteneği çekmeye odaklanmıştır. Bu, ustalıkla kurulmuş bir mesafe ve kendinden emin bir duruştur. “Choose Europe” girişimi bunun anahtar özelliğidir.

• Marie Skłodowska-Curie Eylemleri (MSCA): Uzun vadeli burslar için 50 milyon euro ayrılmıştır. Post-doktora istikrarı ve yer değiştirme teşviklerini içeriyor. Araştırmacıların Avrupa’da etkili kariyerler sürdürmesini sağlıyor.
• Araştırma Altyapıları: Sınır ötesi erişimi ve eğitimi iyileştirmek için 50 milyon euro yatırım yapılıyor.
• Avrupa Araştırma Alanı Sandalyeleri: Düşük performanslı bölgelere üst düzey bilim insanlarını çekmek için 240 milyon euro ayrılmıştır.

Ayrıca Avrupa İnovasyon Ekosistemleri kısmı da destekleniyor. Başlangıç ve büyümekte olan şirketler (startup/scaleup) desteklenmektedir. Ufuk Avrupa, araştırma ve yüksek öğretim sistemlerine kök salmıştır. İnovasyon merkezlerinin ulusötesi bir ağını oluşturmayı hedeflemektedir.

İdari Basitleşme ve Akıcı Metinler

Program, başvuru sahiplerinin üzerindeki idari yükü azaltıyor. En önemli basitleştirme tedbirleri şunlardır:

• Götürü Usul Fonlama: Çağrıların yarısında bu yöntem kullanılacaktır. Bu, katılımcılar için idari yükü ciddi oranda azaltır.
• Yeni Katılımcılara Dost Konular: KOBİ’lere odaklanan konular yer almaktadır. Yeni başvuru sahipleri için engelleri indiriyor.
• İki Aşamalı Değerlendirme: 41 çağrı konusunda uygulanacaktır. Başvuranlar önce kısa bir teklif sunabilecektir. Tam teklifler yalnızca başarılı olunursa talep edilir.

Bu yaklaşım önyargıyı azaltmayı ve hibe verme süresini kısaltmayı amaçlıyor. Tıpkı metinlerimiz gibi akıcı, özenli ve berrak bir süreç hedefleniyor. Gereksiz süslemeden uzak, berrak bir estetik seçim hissediliyor. Ekaterina Zaharieva, programın daha erişilebilir hale geldiğini vurguladı. Bu yatırım paketi, Avrupa’yı küresel araştırmacılar için daha çekici bir kıta yapıyor. Samimi ve profesyonel bir kültür sanat dergisi editörünün haber yazımı tarzında bu vizyonu aktarmak bir görevdir.