Fransa merkezli Artprice sanat dünyasıyla ilgili bilgi ve analizde 2022 raporunu yayınladı. Raporda, küresel ekonomideki belirsizliğe rağmen 2022 yılında ilk kez bir milyondan fazla sanat eserinin açık artırmaya çıkarıldığı bilgisine yer verildi.
Fransa merkezli internet sitesi Artprice’ın hazırladığı rapora göre daha geleneksel sanatlar, özellikle de tablolar, parlak bir yıl geçirdi. Açık arttırmaya çıkarılan sanat eseri sayısı rekor kırarak bir milyonu geçti ve yine bir rekor kırarak bunların 704 bin 747’si satıldı. Ünlü müzayede evi Christie’s her biri 100 milyon doları aşan altı eseri satışa sundu.
Raporda, “Dünyadaki sorunların sanat müzayedesi piyasası üzerinde hiçbir etkisi olmadığını düşünen biri affedilebilir” denildi ve 2022 yılının sanat tarihinin belli başlı eserleri için her zamankinden daha yoğun bir rekabete sahne olduğu vurgulandı. Küresel güzel sanatlar müzayedesi cirosu, 2011 (18,5 milyar $), 2014 (18 milyar $) ve 2021 (17 milyar $) zirvelerinden sonra tarihteki en iyi dördüncü yıllık toplam olan 16,5 milyar $’ı 2022’de gördü. Ancak yine 2022’de, ticaretin keskin bir şekilde daraldığı Asya ile zirve yaptığı Batı arasında alışılmadık ve benzeri görülmemiş bir dengesizlik oluştu. Amerika Birleşik Devletleri, Çin ve Birleşik Krallık, küresel sanat müzayedesi pazarının değerinin yüzde 81’ini oluşturuyordu, ancak bu üç ülke önemli ölçüde farklı gelişmeler kaydedildi. Çin Sanat Pazarı keskin bir şekilde daralarak iki milyar dolar kaybederken, Amerikan pazarı yükselerek tüm zamanların en yüksek seviyesi olan 7,3 milyar dolara ulaştı. İngiltere pazarı ise toplam 2,1 milyar dolarla pandemi öncesi seviyesine döndü. Fransa 2,16 milyar dolarla dördüncü sırada yer alırken, euronun zayıf performansı hafif bir daralmaya neden oldu. Bu iki ülkeyi Almanya, İtalya, Japonya, İsviçre ve Güney Kore takip etti.
Müzayede geliri düştü
Müzayedeye sunulan sanat eseri sayısı artarken elde edilen gelirde hafif bir düşüş yaşandı. Rapora göre küresel sanat müzayedesi gelirleri bir önceki yıla göre 17 milyar dolardan 16,5 milyar dolara geriledi. Öte yandan New York, Microsoft’un kurucusu Paul Allen’ınki gibi özel koleksiyonlarda bulunan Cezanne, Van Gogh ve Monet gibi isimlerin başyapıtlarının satışı sayesinde Çin piyasasından oluşan açığı tek başına kapattı.
2022’de küresel cironun yüzde 70,9’unu (işlemlerin yalnızca yüzde 37’sinden) oluşturan resim sanatı, sanat piyasasının önde gelen aracı ve ekonomik çekirdeği olmaya devam etti. Resimden sonra en büyük ikinci mecra olan çizim, küresel sanat müzayedesi cirosunun yüzde 14’ünü ve küresel sanat müzayedesi işlemlerinin yüzde 21’ini oluşturdu. Çin’de bu segment, pandemiden önce bile başlayan bir olgu olan resim lehine çok üst düzey pazarın daralmasından mustarip.
Pop art sanat akımının öncüsü Amerikalı ressam Andy Warhol’un Marilyn Monroe portresi, 195 milyon dolara satılarak bir Amerikan sanat eseri için şimdiye kadarki en yüksek fiyata alıcı buldu.
Tarihte eserleri en çok ilgi gören sanatçılarından biri olmaya olmaya devam eden İspanyol ressam Picasso’nun yapıtları geçen yıl 494 milyon dolar gelir getirdi.
